Koorkroniek

De naam Tourdion is afgeleid van een dansvorm uit het midden van de 15e eeuw. Pierre Attaignant maakte in 1530 een vierstemmig drinklied met de gelijknamige titel. Dat het koor lekker draait ,’ami, tout tourne, tourne ‘, vergt volgens het drinklied  alleen maar wijn,  ‘chantons et buvons, les amis, buvons donc !’ Het lied wordt bij speciale gelegenheden nog altijd gezongen.

Kamerkoor Tourdion Waalwijk heeft een breed repertoire. Van grote muzikale werken tot kleine, spannende nieuwe composities, uitvoeringen op uiteenlopende locaties en samenwerking met externe musici, maar Tourdion Waalwijk wil vooral zingen voor het plezier en met ambitie.

Kamerkoor Tourdion Waalwijk (verder aangeduid als Tourdion) is opgericht in 1976 door Ad Kuijsters. Onder zijn leiding gaf Tourdion op zondag 15 mei 1977 in Raamsdonksveer het eerste concert.

Onder leiding van opvolger Tony Klaasen werd het 10-jarig jubileum gevierd met de uitvoering van de madrigalenkomedie van Banchieri in theater De Leest. Studenten van de dansacademie Brabant uit Tilburg lieten daarbij een dans- en bewegingsspel zien. In maart 1991 gaf Tourdion een concert in Waalwijks partnergemeente Unna in Duitsland. Onder leiding van de dirigent Hubert Koniuszek zong het koor onder meer motetten van Bach. In 1994 was er ter gelegenheid van de 50-jarige bevrijding van Breda door Poolse strijders een concert samen met twee andere kamerkoren. Op het programma stond onder andere het Agnus Dei van Penderecki.

Het koor vierde het 20-jarig jubileum met een gewaagd concert: een passie van Antoine de Longueval. Het 25-jarig jubileum vormde de aanleiding voor een prachtig concert in de Clemenskerk in Waalwijk. Een ensemble van negen instrumentalisten verleende medewerking aan dit concert, waarbij onder meer “Singet dem Herrn ein neues Lied” van Johann Sebastian Bach werd uitgevoerd.

2003 stond helemaal in het teken van “Waalwijk 700” (700 jaar stadsrechten). Op 17 december 2002 luisterde Tourdion eerst de feestelijke opening op. De maanden daarna vormde ‘Waalwijk 700” de aanleiding voor een serie concerten, waarin we zeven eeuwen muziek belichtten: van Josquin Desprez en Antoine Brumel, via Jan Pzn Sweelinck, Felix Mendelssohn, Arnold Schönberg en Camille Saint-Saëns tot Arvo Pärt en Kees Schoonenbeek. Tijdens het laatste concert in de St. Jan in Waalwijk werden er ook composities gezongen van jongeren die deelgenomen hadden aan de door het koor uitgeschreven componeerwedstrijd.

2005 werd een tumultueus jaar. De bezetting liep terug van 18  naar 15 zangers. Ondanks deze perikelen werd er ook gemusiceerd. In maart een indrukwekkend concert in de Clemenskerk met psalmen van  Kodaly,  Monteverdi, Schütz en Sweelinck. Daarna werd in de St. Bavo-kerk in Raamsdonk een concert gegeven, gevolgd door een optreden in de kerk van H. Johannes Geboorte in Nieuwkuijk, met dezelfde basis. Het jaar werd afgerond met drie kerstconcerten in Berkel-Enschot, Nieuwkuijk en Made. Er waren zo’n 250 kerstconcertgangers.

In 2006 werd Hubert Koniuszek opgevolgd door Arjan van Baest. Het afscheidsconcert van Hubert vond plaats in het witte kerkje van de Hervormde Gemeente in Besoyen. Het jaar werd afgesloten met een tweetal kerstconcerten verzorgd in de Willibrordus-kerk te Berkel-Enschot en in de  Kerk aan de Haven te Waalwijk.

In 2007 nam Tourdion in De Leest deel aan ‘Raakpunten’, een muzikaal theaterspektakel van schilder Jan Asselbergs. En er volgden twee concerten samen met het Tilburgse Gemengd Koor Cantiqua. Op het programma werken van Elgar, Bernstein en  Duruflé. De concerten werden uitgevoerd in Tilburg en in de Raamsdonkse St. Bavo-kerk. Lovende recensies en ruim 400 bezoekers. Voor ons  adventsconcert was Tourdion te gast bij het Strijps Kamerkoor in de Eindhovense St.-Joriskerk. Het 30-jarig bestaan werd gevierd met een uitgebreide natuurwandeling, kokkerellen, eten en drinken.

Tourdion startte 2008 met twee passieconcerten in Waalwijk en Berkel-Enschot. Op het programma stonden werken van Bruckner en Thompson. In juni  volgde een  verrassingsconcert in de Open Hof in Heusden. Een luchtig programma met werken van o.a. Berio, Britten, Elgar en Palestrina. In het kader van Nationale Monumentendag trad Tourdion driemaal op in Waalwijk en in Helvoirt. Het jaar werd afgesloten met een tweetal kerstconcerten in de Kunstkerk te Dordrecht, en  in de Kerk aan de Haven te Waalwijk met werken van o.a. Kodály, Chilcott,  Schumann,Tavener, Sullivan en  Lauridsen.

Juni 2009 was Tourdion te gast bij Beeld & Tuin te Duizel voor een bijzonder ‘wandelconcert’. Op het gevarieerde programma stonden werken van o.a. Elgar, Mendelssohn en Schumann. In de adventstijd werden concerten gegeven met muziek van J.S. Bach, compleet met 13 instrumentalisten en 4 vocale solisten. ‘Nun komm, der Heiden Heiland’ en een deel uit het ″Weihnachtsoratorium″; daarnaast van Buxtehude ‘Das neugeborne Kindelein’. Locaties: de Kunstkerk in Dordrecht en de goed gevulde Waalwijkse St-Clemenskerk.

Het jaar 2010 begon met twee thema concerten in de Universiteit van Tilburg en het Oude Sleeuwijkse kerkje. ’Water & Vuur’, een programma met oude en nieuwe madrigalen. Werken van de Monte, Lauridsen en Górecki. En een nieuw lied van Evert van Merode , ‘Stel je voor’, speciaal voor Tourdion gecomponeerd! Górecki kwam terug op het kerstprogramma in de Abdij de Mariënkroon in Nieuwkuijk en daar klonken ook ‘Quatre motets pour le temps de Noël’ van Poulenc. Een groot deel van dit kerstprogramma zong Tourdion ook in de Kerk aan de Haven in Waalwijk.

Met de uitvoering van een vrolijk Lenteconcert op 29 maart 2011 in theater De Leest te Waalwijk werd op muzikale wijze afscheid genomen van Arjan van Baest als dirigent. Kort na deze uitvoering werd Rick Muselaers als vijfde dirigent van Tourdion verwelkomd. De 35e verjaardag van Tourdion, gevierd met de jubilerende Orgelkring Waalwijk, werd een groot muzikaal feest. ‘Gloria’ van Vivaldi en ‘Coronation Anthems’ van Händel klonken in de Sint Jozefkerk in Tilburg en in de Sint Jan de Doper in Waalwijk. Barokorkest Brabantsch Muzyk Collegie en vocale solisten werkten mee.

In 2012 klonk muziek van Tavener, Tippett en Vaughan Williams in het Ei van de Hilvaria studio’s en zong het koor bij dezelfde gelegenheid voor het eerst met de Brabantse troubadour Gerard van Maasakkers. Als intermezzo deden een twaalftal koorleden mee aan de viering van de 75e verjaardag van het Nederlands Kamerkoor op station Eindhoven. In het najaar verzorgde Tourdion eigen concerten in Waalwijk en Almkerk, met als belangrijkste werk het Requiem van Fauré. Op een drietal plaatsen leverde Tourdion een muzikale bijdrage aan kerstbijeenkomsten.

Samen met de Brabantse troubadour Gerard van Maasakkers, verzorgde Tourdion in 2013 het Lintjesconcert voor de Gemeente Waalwijk, met een mini-geschiedenis van de opera. Op het programma stonden koren van Monteverdi, Purcell, Gluck, Mozart, Wagner, Verdi en Puccini, dat werd herhaald in het Oude kerkje van Sleeuwijk. In de (sfeer)volle Foyer van theater De Leest verzorgde Tourdion een kerstconcert met onder andere werken van Reger en Tsjaikovski. Eveneens werden deze werken uitgevoerd in Kaatsheuvel en tevens zong er het Aalsmeers mannenkoor.

Onbetwist hoogtepunt van 2014 vormde de uitvoering van de Johannes Passion van J.S. Bach in de Sint Jans basiliek van Oosterhout  en in de Sint Jan de Doper te Waalwijk, samen met Koorgroep Oosterhout. Voor uitvoerenden en de talrijke bezoekers was deze ‘Johannes’ een uitzonderlijke muzikale belevenis. In Almkerk zongen we a capella ‘Nine sacred Choruses’ van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski. In een uitverkochte Abdij Mariënkroon werd het jaar afgesloten met de ‘Christmas Cantata’ van Pinkham, samen met  koperkwintet Stuiver. Tijdens dit kerstconcert zong Tourdion ook werken van Britten, Gabrieli en Praetorius.

In 2015 leverde Tourdion een bijdrage aan het paas-passie concert van de Stichting Orgelkring Waalwijk met de ‘Via Crucis’ van Liszt, een zeer stemmig geheel. Het schoenen en leermuseum aan het Raadhuisplein te Waalwijk werd  het decor van ‘Over the Ocean’ , een Amerikaans programma met veel Europese wortels . De zangers van Tourdion zingen graag voor kerst. Dat gebeurde  in de Oude Kerk van Dongen en de Sint Jan in Kaatsheuvel. Met Koperkwintet Stuiver werden daar twee sfeervolle concerten verzorgd.

Het 40-jarig jubileum in 2016 werd geopend met een Vriendenconcert in het Witte Kerkje van Besoyen. Op het programma stond een muzikaal retrospectief: een selectie uit 40 jaar repertoire en zes eeuwen koormuziek, met het koorwerk ‘Jesu meine Freude’ van Bach als hoofdgerecht. Twee uitvoeringen van ‘Ein Deutsches Requiem’ van Johannes Brahms in het najaar, samen met pianoduo Scholtes-Janssens, zullen in het Tourdion geheugen gegrift blijven als een waardige muzikale viering van het jubileum. Vanwege het jubileum was er voor het koor als traktatie een middagprogramma in het Concertgebouw in Amsterdam.

Op zondag 7 april 2017 verzorgde Tourdion een voorjaarsconcert in de St. Jan te Waalwijk. Uitgevoerd werd ‘Musikalische Exequien’ van Schütz gecombineerd met Franse romantische liederen van Fauré, Franck, Saint-Saëns en Gounod, samen met het ensemble Profondamente. Op Koningsdag waren we in het gemeentehuis van Waalwijk om het Lintjesconcert voor gedecoreerden te verzorgen, samen met Francis van Broekhuizen en Gregor Bak. Ook hier de Franse romantische liederen. Het vriendenconcert vond plaats op 10 juni in het goedgevulde Sleeuwijkse Kerkje. Tot slot op 7 oktober een concert in de Hervormde Kerk van Sprang-Capelle, met wederom een  uitvoering van ‘Musikalische Exequien’. Sopraan Corina de Peuter zong de solo in een prachtig ‘Hör mein Bitten’.

In 2018 werden grote werken uitgevoerd evenals minder bekende muziek die meer aandacht verdient. Op zaterdag 24 maart zong Kamerkoor Tourdion Waalwijk samen met Cantiqua Concert en Bachcantates Tilburg in de Concertzaal Tilburg de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach onder leiding van Arjan van Baest, de artistiek leider van Cantiqua Concert en oud-dirigent van Tourdion. Op zondag 25 maart vond de uitvoering plaats in Theater De Leest in Waalwijk.                  

Op woensdag 19 september gaf Tourdion o.l.v. Rick Muselaers een concert in de kleine zaal van Theater De Leest. Het programma van Rode Avondwolken omvatte de Zigeunerlieder van Johannes Brahms, de Heine Lieder van Jurriaan Andriessen, The Sprig of Thyme van John Rutter en Zigeunerleben van Robert Schumann met pianobegeleiding van ToonBierman.

Op vrijdag 21 december verzorgde Tourdion samen met een ensemble van houtblazers, pianisten en vocale solisten een kerstconcert in Abdij Mariënkroon in Nieuwkuijk met de Procession van Benjamin Britten, Gaudete van Anders Öhrwall en Lauda per Natività del Signore van Ottorino Respighi.